Zawalenie się kamienicy przy Żelaznej 65

Zdjęcie dla kartki: Zawalenie się kamienicy przy Żelaznej 65 Blur dla zdjęcia do kartki: Zawalenie się kamienicy przy Żelaznej 65

Fot. Ryszard Mączewski/Fundacja Warszawa1939.pl

3 stycznia 2004

Po opadach śniegu przegniła konstrukcja dachu nie wytrzymała ciężaru i runęła niszcząc połowę kamienicy przy ul. Żelaznej, stojącej nieopodal miejsca, gdzie w czasie II wojny światowej znajdowała się jedna z bram getta.

Kamienica przy Żelaznej 65 powstała w latach 70. XIX wieku. Początkowo była budynkiem dwupiętrowym, zaś w 1929 r. została podwyższona o dwa piętra i był to ostatni poważny remont, jaki budynek przeżył przez kolejne 75 lat. Ta z pozoru typowa i niczym niewyróżniająca się wolska kamienica stała się znana dzięki fotografiom wykonanym w czasie II wojny światowej – znajdowała się blisko jednej z bram wjazdowych na teren warszawskiego getta – i wraz z narożną fabryczką stanowiła „tło” dla wykonywanych przez niemieckich żołnierzy zdjęć.

Jako jeden z niewielu budynków w tej okolicy nie została zniszczona w czasie wojny. Mieściła 13 mieszkań, które po 1945 r. zostały przejęte na własność kwaterunku. W budynku, którego stan pogarszał się z roku na rok, lokatorzy mieszkali do lat 90. Wtedy to po wysiedleniu opuszczona kamienica z roku na rok coraz szybciej popadała w stan grożący katastrofa budowlaną. W 1998 r. rzeczoznawca wydał opinię, w której podkreślał możliwość zawalenia się w każdej chwili przegniłych drewnianych stropów.

3 stycznia 2004 r. pod ciężarem śniegu zawaliła się północna część dachu kamienicy. Spadające belki zniszczyły stropy na niższych piętrach i zatrzymały się dopiero na stropie pomiędzy parterem a pierwszym piętrem. Zrujnowana część kamienicy groziła kolejną katastrofą, gdyż frontowa ściana wybrzuszyła się w kierunku ulicy Żelaznej. Aby zminimalizować zagrożenie zamknięto dla ruchu samochodowego znajdujący się przy niej fragment ulicy Żelaznej. Dopiero po około 1,5 miesiącu rozpoczęły się pod koniec lutego prace rozbiórkowe zawalonego fragmentu kamienicy. Niestety w ich trakcie, na początku marca 2004 r. runęła na ulicę frontowa ściana. Ocalałą południową część budynku zabezpieczono. Przez kolejne lata dużo się mówiło o odbudowie obiektu, m.in. z przeznaczeniem części budynku na wystawę zdjęć z getta. W 2010 r. zachowana część kamienicy została rozebrana i obecnie w jej miejscu znajduje się jedynie pusty plac porośnięty trawą.

Mapa

Fotografia:

Kamienica pod numerem 65 przy ulicy Żelaznej - Fot. Ryszard Mączewski/Fundacja Warszawa1939.pl