Bary mleczne

Zdjęcie dla kartki: Bary mleczne Blur dla zdjęcia do kartki: Bary mleczne

Fot. PAP/Jan Tymiński

2 kwietnia 1952

Na zdjęciu wykonanym dokładnie 2 kwietnia 1952 znajduje się istniejący do dziś bar mleczny przy ul. Nowy Świat 39.

Historia warszawskich barów mlecznych, czyli stosunkowo tanich jadłodajni, w których jadłospisie przeważały przetwory mleczne, jest jednak dużo dłuższa. Pierwsza warszawska mleczarnia (tak nazywano bar mleczny) została założona w 1886 na rogu Nowego Światu i Alej Jerozolimskich (dziś w tym miejscu stoi budynek BGK) i nosiła nazwę Nadświdrzańskiej od majątku właściciela, który znajdował się w Dłużewie nad Świdrem, skąd pochodziło zaopatrzenie. Nadświdrzańska i jej kolejne filie zdobyły serca Warszawiaków.

Wszystko, co tam podawano, było doskonałe, apetyczne, zdrowe. Po pierwsze znakomita biała kawa, starannie parzona, prawdziwa "wiejska kawa" (...). Masło oczywiście śmietankowe, idealnie świeże. Pieczywo wyborne i bardzo urozmaicone. Obok warszawskich chrupiących kajzerek, rogalików, maglowniczków, solanek, parek itd. bywał tam również wiejski chleb pytlowy, na drożdżach pieczony, biały jak śnieg, mąką posypany, przyprawiony czarnuszką i kminkiem (...). Bywał i ser, i twarożek, i jajecznica.

Inne filie "Nadświdrzańskiej" mieściły się na Brackiej 22 oraz w Teatrze Letnim w Łazienkach. W okresie międzywojennym bary mleczne pojawiły się szczególnie licznie w czasach kryzysu ekonomicznego. Były one swoistą odpowiedzią na kłopoty finansowe ówczesnego społeczeństwa. Jednym z bardziej znanych był bar "Agril'u" na Nowym Świecie 8/10 (patrz załącznik).

Bary przetrwały wojnę i wkroczyły w nową komunistyczną rzeczywistość. Oblegane przez klientów, były miejscami w których można było w miarę dobrze i tanio zjeść. Nowa władza chciała za pomocą takich placówek dokonać zmian społecznych - miały być one odciążeniem dla zapracowanych kobiet i zapewnieniem posiłku dla zabieganych pracowników. Oczywiście ta idea nie mogła się do końca spełnić, ale doprowadziła do powstania wielu miejsc, które przetrwały do dziś - jak bar Familijny widoczny na zdjęciu.

Źródło:
Jadwiga Waydel-Dmochowska, Dawna Warszawa, Warszawa 1958.
Bar Mleczny Słoneczny

Mapa

Fotografia:

Bar mleczny w Warszawie - Fot. PAP/Jan Tymiński

Materiały dodatkowe